NTV Spor'da Valencia-Villareal maçının devre arasında spor haberleri var. Haberleri sunan arkadaşımız diyor ki "Eski Fenerbahçe Teknik Direktörü Zico CSKA ile anlaştı". ÖSS sınavlarında arka arkaya 4-5 soru gelirdi arka arkaya. Aşağıdakilerden hangisinde anlatım bozukluğu vardır şeklinde. Haberi dinlerken o günler geldi aklıma. Eski olan Fenerbahçe değil teknik direktör. "Fenerbahçe eski Teknik Direktörü........" yani. Biz burada kim bilir ne yanlışlar yapıyoruz ama ÖSS'nin en kadim sorusunun NTV Spor'da yanlış işaretlenmesi dikkat çekiyor. Fuat Abi'ye iletelim.
SL 12 RAMS Başakşehir FK - Beşiktaş
-
*Tarih: *10 Kasım 2024 Pazar 19.00
*Stadyum:* Başakşehir Fatih Terim
*Hakem Hakkında Bilgi:* Turgut Doman (BJK Karnesi 1G 0B 0M)
*Eksik Oyuncular: * ...
1 ay önce
8 yorum:
Yeni Yozgatspor vardı, aklıma geldi. Yeni Turgutlu var bi de bizim Recep Biler'in eski takımı.
Bu hataları canlı yayında yapmış yine Fuat Akdağ, elinize alacağınız bi Milliyet'te bu hatayı her gün bulabilirsiniz.
Saygılar
Evet Milliyet bu hataları çok yapmaya başladı. Güzel hatırlatmalar için teşekkürler.
"Eski Fenerbahçe Teknik Direktörü" kullanımı dilbilgisine uygundur. Burada eski sıfatıyla nitelenen Fenerbahçe Teknik Direktörü tamlamasıdır. Eski olan Fenerbahçe değil, Fenerbahçe Teknik Direktörüdür.
Türkçe'de belirtisiz isim tamlamaları arasına kural olarak sıfat girmez. "Bebek arabası" belirtisiz isim tamlamasıdır. Eski olduğu vurgulanmak istendiğinde "eski bebek arabası" şeklinde bir kullanım oluşur. "Bebek eski arabası" uygun düşmez.
Bu ve benzer örnekler ve yorumlar için ;
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=devlet%20eski%20bakani
Eren.
Eren Bey bilgilendirme için çok teşekkür ederim. Peki siz olsanız "Eski Fenerbahçe Teknik Direktörü" mü dersiniz yoksa "Fenerbahçe eski teknik direktörü" mü?
Ya da ne bileyim Eski Türkiye Cumhurbaşkanı mı deriz, Türkiye Eski Cumhurbaşkanı mı? Özel ya da kurum ismi olduğunda farklıdır bu durum. Dolayısıyla bebek arabasındaki bebeğin eskiliği ile Fenerbahçe'nin eskiliği farklı durumlardır.
Rica ederim. Benim ya da sizin konuşma dilinde nasıl kullandığınızın bir önemi yok, konuya dair yazınızda kullanımın yanlış olduğunu belirtmiş ve eleştiride bulunmuştunuz, bu sebeple düzeltme ihtiyacı hissettim. Dilbilgisi kuralı çok açık aslında, ismin özel ya da cins olması farklılık sağlamıyor, belirtisiz isim tamlamasında sıfat tamlayan ve tamlanan arasına girmez, tamlamanın önüne getirilir. Sanırım ekşisözlükteki örneklemeler açıklayıcı olmadı.
Türk Dil Kurumu'nun resmi sitesinden konuya ilişkin bölümü alıntılıyorum, umarım bu sefer yardımcı olur.
"Eski Devlet Bakanı" mı yoksa "Devlet Eski Bakanı" mı doğru bir kullanımdır? Benzer bir örnek olan "Yüksek İnşaat Mühendisi " ve "İnşaat Yüksek Mühendisi" tamlamalarından hangisi doğrudur?
Türkçe dil kurallarına göre belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına herhangi bir sıfat giremez. Örneğin kapı kolu belirtisiz ad tamlamasıdır. Buna eski sıfatını getirirsek şöyle bir tamlama meydana gelir: eski kapı kolu. Eski sıfatını tamlayan ile tamlanan arasına getirip kapı eski kolu şeklinde bir tamlama yapamayız. Ancak bu tamlama kapının kolu şeklinde belirtili isim tamlaması olsaydı kapının eski kolu diyebilirdik. Yani belirtili isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına sıfat girebilir, ancak belirtisiz isim tamlamalarında araya sıfat girmez. Devlet bakanı tamlaması, belirtisiz ad tamlamasıdır. Araya herhangi bir unsur girmez. Sıfat başa getirilir. Dolayısıyla doğru biçim eski devlet bakanı'dır. Unutmamak gerekir ki burada eski sözü devlet'i değil, devlet bakanı adını nitelemektedir.
Ayrıca belirtisiz ad tamlaması şeklinde olan inşaat mühendisi sözü için de aynı kural geçerlidir. Araya herhangi bir sıfat giremez, sıfat başa getirilir. Bu tamlamanın doğrusu da yüksek sıfatının başta olduğu yüksek inşaat mühendisi biçimidir.
Kaynak : http://www.tdk.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF0382B6B91BA7DB45
Eren.
Şimdi burada anlatım bozukluğu var mı yok mu?
ÖSS'ye hazırlanıyorum ama hiç yapamadığım sorulardır anlatım bozukluğu soruları...
Görüldüğü gibi içinde çıkılamıyor zaten.. :)
Eren kardeşimiz önümüze yazılı matbuat koyuyor. Bu durumda o haklıdır. Ama hiçbir zaman Eski Türkiye Cumhurbaşkanı ya da Eski Fenerbahçe Teknik Direktörü demem.
Yorum Gönder